ปมาณิกา ๔ ของพระเถระผู้เป็นเอตทัคคะด้านการเผยแผ่

วิทยานิพนธ์ : ปมาณิกา ๔ ของพระเถระผู้เป็น เอตทัคคะ ด้านการเผยแผ่

วิทยานิพนธ์ : ปมาณิกา ๔ ของพระเถระผู้เป็น เอตทัคคะ ด้านการเผยแผ่
Pamanikã 4 of Bhikkhus Who Were Excellent in the Propagation of Buddhism
ชื่อผู้วิจัย : พระมหาสุเทพ ฉนฺทสุทฺโธ (มะแป้นไพร)
หลักสูตร: พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา
เผยแพร่โดย: บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พุทธศักราช ๒๕๖๐
Full text: คลิกตรงนี้…


บทคัดย่อ

วิทยานิพนธ์ฉบับนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา๑.ปมาณิกา ๔ ในพระพุทธศาสนา๒. ประวัติของพระเถระผู้เป็นเอตทัคคะด้านการเผยแผ่๓. เพื่อศึกษาปมาณิกาของพระเถระผู้เป็นเอตทัคคะด้านการเผยแผ่การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research)

จากการศึกษาวิจัย พบว่า ปมาณิกา ๔ หมายถึง หลักเกณฑ์ในใจที่ใช้วัดเพื่อให้เกิดความเลื่อมใสศรัทธาในบุคคล ๔ ประเภท ได้แก่ รูปัปปมาณิกา เป็นการถือเอารูปร่างที่มองเห็นเป็นประมาณในใจให้เกิดความศรัทธา โฆสัปปมาณิกา เป็นการถือเอาเสียงที่ได้ยินเป็นประมาณในใจให้เกิดความศรัทธา ลูขัปปมาณิกา เป็นการถือเอาสิ่งของเครื่องใช้และความเป็นอยู่ที่มองเห็นเป็นประมาณในใจให้เกิดความศรัทธา และธัมมัปปมาณิกา เป็นการถือเอาธรรมที่พิจารณาเป็นประมาณในใจให้เกิดความศรัทธา

พระเถระผู้เป็นเอตทัคคะด้านการเผยแผ่ ๔ ท่าน ได้แก่ พระนันทะเถระเอตทัคคะผู้เลิศกว่าเหล่าภิกษุฝ่ายคุ้มครองทวารในอินทรีย์ พระลกุณฎกภัททิยเถระ เอตทัคคะผู้เลิศกว่าเหล่าภิกษุทั้งหลายฝ่ายผู้มีเสียงไพเราะ พระโมฆราชเถระ เอตทัคคะผู้เลิศกว่าเหล่าภิกษุทั้งหลายฝ่ายทรงจีวรเศร้าหมอง และพระปุณณมันตานีบุตรเถระ เอตทัคคะผู้เลิศกว่าเหล่าภิกษุทั้งหลายผู้แสดงธรรม พระเถระทั้ง ๔ ท่านต่างปารภความเป็นเอตทัคคะของตนในอดีตแตกต่างกันไปตามจริตความหลงไหลในปมาณิกาของแต่ละบุคคล

ความศรัทธาแบบปมาณิกาที่เกิดขึ้นแก่พระเถระทั้ง ๔ รูปย่อมส่งให้เกิดผลทั้งดีและเสียต่อการเผยแผ่พุทธศาสนา ด้านผลดีย่อมเป็นการดึงชนในชมพูทวีปให้มาเลื่อมใสศรัทธาพุทธศาสนาเพิ่มมากยิ่งขึ้น ส่วนผลเสียย่อมแตกต่างกันไปตามปมาณิกาที่เหล่าพุทธบริษัทศรัทธา ยกเว้นเพียงธัมมัปปมาณิกาเท่านั้นที่เป็นไปเพื่อหนทางแห่งความสุขอย่างแท้จริง


Abstract

The purpose of this thesis was to 1) study Pamanika in Buddhism, 2) study the history of monks who were foremost apostles, and 3) study the Pamanika of monks who were foremost in teaching the principles. This research was qualitative research.

The studies were found that the 4-Pamanika refer to people who measure, judge or take standard of the beliefs in four kinds of people. First, Rupa-pamana is one whose faith depends on good appearance, Second, Ghosa-pamana is one who measures by voice or reputation. Third, Lukha-pamana is one whose faith depends on aesthetics and material objects. Fourth, Dhamma-pamana is one whose faith depends on morality and righteousness.

The 4 monks who were foremost of teaching are: Nanta Thera, a monk who was foremost of protecting senses, Kutatpattat Thera was a monk who was foremost of beautiful voice. Mokarad Thera was a monk who was foremost of wearing robe, and Pannunman Thera was a monk who was foremost of preaching. The 4 thera or monks set their journey differently in the past depending on the individual’s character and passion of Pamanika

The faith or belief in the Pamanika of the four monks would be affected both advantageously and disadvantageously for the spreading of Buddhism. The advantage was that it brought people in India to follow Buddhism more and more. The disadvantage results were different according to the Pamanika of Buddhists’ faith excepted for Dhamma-pamana which was the way of true happiness.


Link สำรอง:

 

แหล่งอ้างอิง:

พระมหาสุเทพ ฉนฺทสุทฺโธ (มะแป้นไพร). (2560). ปมาณิกา ๔ ของพระเถระผู้เป็น เอตทัคคะ ด้านการเผยแผ่. เข้าถึงได้จาก http://oldweb.mcu.ac.th/userfiles/file/วิทยานิพนธ์/ปริญญาโท/พระพุทธศาสนา/2560/61.pdf


คำสำคัญ: ได้รับการยกย่องว่าเป็นเลิศกว่าอุบาสิกาทั้งหลายในทางเป็นธรรมกถึก, เอตทัคคะ หมายถึงใคร, พระเถรีผู้เป็นเลิศในการแสดงธรรม, เอตทัคคะของพระพุทธเจ้า, เอตทัคคะผู้เลิศในทาง ผู้มีลาภมาก, พระอัญญาโกณฑัญญะ, อนุพุทธองค์แรก คือใคร สําเร็จเป็นพระอรหันต์เพราะฟังธรรมเทศนาชื่ออะไร, บุคคลที่เป็นเอตทัคคะ ผู้เลิศกว่าภิกษุณีทั้งหลายในฝ่าย ผู้ทรงพระวินัย เอตทัคคะ หมายถึงใคร กลอนเอตทัคคะ 40 องค์ เอตทัคคะ 84000  เอตทัคคะ อ่านว่า เอ-ตะ-ทัก-คะ)

บทความวิชาการอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง:

วิทยานิพนธ์ ปมาณิกา ๔ ของพระเถระผู้เป็น เอตทัคคะ ด้านการเผยแผ่